No har bøkene kome:                                    

«Segner frå Setsdal» - Boksamling av åtte bøker.

Laga for formidling til barn og unge.

Tekst av Anne Margrete Bjåen

 

For om lag 50 år sidan kom eg til Bjåen, ei fjellbygd i Bykle kommune, og her har eg blitt verande sidan. Noko av det fyrste eg fekk del i, var forteljartradisjonen om fjell og dyr og folk som levde og hadde levd i desse heiane gjennom tidene. Det var fasinerande, og det gav meg røter til staden som var så ulik min opprinnelege heimplass.

Gard og born og lærarjobb har tatt det meste av tida mi, men ved høgare alder får ein høve til å gjere andre ting. Noko av denne tida har eg gjennom fleire år nytta til å ha eventyrstund i barnehagane i Bykle ein gong i månaden. Dette har vore så moro. I periodar har eg brukte berre lokalt stoff som segner, forteljingar og eventyr. Då har eg leita og lytta og skrive ned for å formidle det vidare til borna. Det har blitt tatt godt i mot. Og då eg såg alt det eg hadde samla, fann eg ut at det kanskje kunne vere noko å formidle vidare. Alle treng ikkje å gjere den samme jobben som eg hadde gjort. Kanskje kunne ein få dette laga om til småbøker, lett tilgjengelege både i barnehagar, skular og heimar? Og så skulle dei vere på nynorsk. Det var viktig for meg.

Ideen vart presentert kommunen, og i 2019 blei me einige og sette i gang. Avtala var å lage 8 bøker. Eg fekk kontakt med kunstnaren Tove Hertzberg gjennom dottera mi, Ragnhild, og Tove ville vere med. Me har samarbeida godt. Og slik var tanken:

• Bøkene skulle vere attkjennelege ; ein lik strek i alle bøkene. Det skulle vere kart i alle bøkene. Det skulle vere variasjon i type forteljing, geografi og tidsalder
• Me ville lage boksar som dei åtte bøkene skulle stå i. Bokryggane er litt ulike slik at den observante personen kanskje kan sjå kva for bok som manglar. Eller så kunne ein starte med å kjøpe ei bok, skaffe seg ein tom boks og så supplere etterkvart slik at når boksen er full er samlinga komplett.

 

No er produktet fullført!  Du finn dei her: Segner frå Setesdal

• Det er mange kjelder å leite i, men det er tidkrevjande. Og mange segner og soger og forteljingar lever berre i munnleg tradisjon. Og eigentleg kan ein ikkje lage for mykje om slikt, for alle er ulike og har sin vinkling og måte å formidle stoff på. Og nokon likar ein form andre ein annan.
  Dette me har laga, vonar me kan vere til nytte og glede og kunnskap og oppleving for nokon.
• Og det er viktig å formidle « den immatrielle kulturarven» som dette stoffet høyrer heime i, til nye innbyggjarar og nye generasjonar for at det ikkje skal bli gløymd.
• Dette stoff gjev identitet og ryggrad og kunnskap om staden ein er i frå.
• Karta som finst i alle bøkene, skal vere med på i gi røter til staden og inspirasjon til fantasi og innleving.
• Dokumentasjonen er viktig. Kvardagsliv i og historie om eldre tider går så lett i gløymeboka.
• Bøkene er skrive på nynorsk i eit språk der vanskelege ord blir forklart og der setningane er enkle. Bøkene kan formidlast til barn gjennom høgtlesing, eller så kan dei gode lesarane lese sjølve.
• Desse bøkene skal vere lette å finne for barnhagetilsette og lærarar når lokal kunnskap og identitet står på planen.
• Foreldre og besteforeldre har noko å formidle frå gamle dagar.
• Illustrasjonane er fantasiskapande og gjev inspirasjon til å skape noko sjølve.
• Bøkene kan vere som ein turistguide: Finn stadene bøkene fortel om. Turmål for store og små hus- og hyttebuarar.
• Bykle kommune har fått enno ein dokumentasjon på liv og virke gjennom tidene.

 

 

                                                      Utgjevar: Bykle kommune

                                                      Tekst: Anne Margrete Bjåen

                                                      Illustrasjon: Tove Hertzberg

                                                      Forlag: Fjellrein AS